1. Thằn lằn núi Tây Ninh: Điểm nhấn sinh thái gắn với núi Bà Đen
Núi Bà Đen không chỉ gắn liền với những truyền thuyết linh thiêng mà còn là nơi sinh sống đặc hữu của thằn lằn núi Tây Ninh. Loài này chỉ xuất hiện ở khu vực đá núi cao từ 100 - 500 m, thuộc phường Bình Minh, với địa hình nhiều hang hốc, khí hậu khô nóng tạo thành môi trường sống lý tưởng.
Thằn lằn núi Tây Ninh loài đặc hữu chỉ xuất hiện ở khu vực núi đá cao 100 - 500 m. (Nguồn: Sưu tầm)
Khác với nhiều loài thằn lằn thường thấy, thằn lằn núi Tây Ninh có ngoại hình đặc trưng đuôi màu nâu nhạt, lưng có vạch trắng, đầu vàng nâu và da bóng mượt. Thức ăn chủ yếu của chúng là các loại quả rừng như chuối, sung, thay vì côn trùng.
Ban ngày chúng ẩn mình trong khe đá, đêm mới ra kiếm ăn. Vào mùa nắng, đôi khi du khách có thể thấy chúng phơi mình trên mỏm đá. Hiền lành và không gây hại, nhưng thằn lằn núi Tây Ninh hiện đang đứng trước nguy cơ suy giảm số lượng do môi trường sống bị thu hẹp và tình trạng săn bắt. Vì vậy, việc nâng cao ý thức bảo tồn không chỉ góp phần giữ gìn cân bằng sinh thái mà còn bảo vệ một biểu tượng tự nhiên quý hiếm gắn liền với núi Bà Đen.
2. Thằn lằn núi Tây Ninh trong văn hóa và ẩm thực
2.1. Lý do trở thành đặc sản núi Bà Đen
Hương vị của thịt thằn lằn núi Tây Ninh từng khiến nhiều người hiếu kỳ muốn thử. Thịt có vị ngọt tự nhiên, hơi dai nhưng béo, được người dân địa phương xem như món ăn bổ dưỡng, giúp tăng sức khỏe và giảm mệt mỏi. Sự khan hiếm trong tự nhiên khiến món này càng trở nên đặc biệt với du khách ghé Tây Ninh.
Trong đời sống dân gian, loài thằn lằn này còn tượng trưng cho sức sống dẻo dai của người miền núi Bà. Ngày trước, những chuyến đi săn không chỉ để kiếm thức ăn mà còn là dịp để cộng đồng quây quần, kể chuyện núi rừng và truyền lại kinh nghiệm sống nơi thiên nhiên khắc nghiệt. Những ký ức ấy đã góp phần tạo nên nét văn hóa ẩm thực riêng của vùng núi Bà Đen.
2.2. Các món ăn từ thằn lằn núi Tây Ninh
Trong ẩm thực vùng núi Bà, thằn lằn núi Tây Ninh thường được chế biến thành nhiều món dân dã. Chiên giòn là cách phổ biến nhất: thằn lằn sau khi làm sạch được tẩm bột hoặc chiên vàng, ăn kèm rau rừng như đọt cóc, rau nhái và chấm mắm me, tạo nên hương vị chua ngọt xen lẫn béo bùi.
Đặc sản từ thằn lằn núi Tây Ninh được chế biến thành nhiều món ăn dân dã. (Nguồn: Sưu tầm)
Một cách chế biến khác là thằn lằn xào lá lốt. Thịt được băm nhỏ, ướp gia vị rồi xào thơm, dùng với bánh tráng nướng đặc trưng của Tây Ninh. Sự kết hợp giữa lá lốt và vị ngọt dai của thịt mang đến trải nghiệm khá lạ miệng.
Ngoài ra, người dân còn nấu cháo đậu xanh với thịt thằn lằn để tạo nên món ăn dễ dùng, phù hợp cho nhiều lứa tuổi. Một số món khác như băm nhỏ xào tiêu xanh hay nướng mọi cũng được ưa chuộng, mỗi cách chế biến lại mang đến một hương vị riêng, gắn với đời sống ẩm thực miền núi Bà Đen.
3. Giá bán và địa chỉ thưởng thức thằn lằn núi Tây Ninh
3.1. Giá thằn lằn núi Tây Ninh tham khảo 2025
Giá thằn lằn núi Tây Ninh tươi trên thị trường biến động mạnh, tùy thuộc vào mùa vụ và độ hiếm của nguồn cung. Trong mùa khô (tháng 3 đến tháng 5), khi thằn lằn xuất hiện nhiều hơn, giá cả có xu hướng ổn định hơn so với các thời điểm khác trong năm. Tuy nhiên, do nguồn cung hạn chế và tính chất đặc hữu của loài, mức giá luôn duy trì ở ngưỡng cao.
Thằn lằn núi Tây Ninh khai thác khó khăn và có giá thành cao. (Nguồn: Sưu tầm)
Với thằn lằn núi sau phơi khô, giá có thể lên tới 1.400.000 VNĐ/kg bởi quá trình chế biến công phu cùng ưu điểm bảo quản lâu dài. Tại các nhà hàng và quán ăn ở Tây Ninh, một phần thằn lằn núi chế biến gồm khoảng 3 - 5 con thường có giá từ 120.000 - 150.000 VNĐ, tùy theo cách chế biến và kích cỡ khẩu phần.
3.2. Địa chỉ quán ăn phục vụ món thằn lằn núi Tây Ninh
- Quán Phú Quý:
Nổi tiếng là một trong những địa chỉ uy tín chuyên phục vụ các món đặc sản từ thằn lằn núi Tây Ninh. Quán có nhiều năm kinh nghiệm trong việc chế biến và phục vụ món ăn này với chất lượng đảm bảo, thu hút nhiều thực khách địa phương và du khách thập phương.
- Quán Đặc sản Sala Tây Ninh:
Là điểm đến được nhiều du khách lựa chọn khi muốn thưởng thức thằn lằn núi. Với thực đơn đa dạng các món đặc sản bản địa, quán mang đến trải nghiệm ẩm thực phong phú cho du khách muốn khám phá hương vị độc đáo của vùng đất Tây Ninh.
- Đồng Quê thằn lằn núi:
Tọa lạc tại Hẻm 15, đường 30/4, Phường Tân Ninh, Tây Ninh, đây là cơ sở chuyên chế biến nhiều món khác nhau từ thằn lằn núi. Địa điểm này được đánh giá cao về nguồn nguyên liệu đảm bảo chất lượng và cách chế biến đa dạng, phù hợp với khẩu vị của nhiều thực khách.
4. Gợi ý trải nghiệm du lịch Núi Bà Đen kết hợp tìm hiểu thằn lằn núi
Một ngày ở núi Bà Đen có thể khởi đầu bằng chuyến đi bộ ngắm núi non vào buổi sớm, rồi dừng chân tại Sun World Ba Den Mountain để thu vào tầm mắt toàn cảnh Tây Ninh từ trên cao. Tại đây, du khách có thể chiêm
Đến buổi chiều, hành trình thêm phần thú vị khi du khách thưởng thức ẩm thực địa phương với nhiều món đặc sản quen tên như bò tơ, bánh tráng phơi sương, bánh canh Trảng Bàng, và cả những trải nghiệm lạ miệng từ thằn lằn núi Tây Ninh.
Khám phá Tây Ninh và thưởng thức ẩm thực, đồng thời nâng cao ý thức bảo tồn thiên nhiên. (Nguồn: Sưu tầm)
Trong khi tham gia các hoạt động sinh thái, việc tuân thủ nguyên tắc bảo vệ môi trường và tôn trọng thiên nhiên là điều cần lưu ý. Nếu muốn nếm thử các món chế biến từ loài vật này, du khách nên chọn nhà hàng uy tín, có nguồn cung hợp pháp, thay vì tự ý săn bắt. Cách thưởng thức đó vừa an toàn, vừa góp phần giữ gìn cân bằng sinh thái.
Khi đi cùng người bản địa, mỗi chuyến trải nghiệm lại thêm phần sâu sắc. Không chỉ là câu chuyện ẩm thực, mà còn là hành trình tìm hiểu văn hóa, lắng nghe những giá trị thiên nhiên quanh núi Bà, từ đó nâng cao ý thức bảo tồn cho du khách gần xa.
Thằn lằn núi Tây Ninh vừa được xem là món ăn lạ miệng, vừa là loài động vật cần được bảo vệ. Mỗi trải nghiệm ẩm thực và văn hóa nơi đây sẽ trọn vẹn hơn khi đi kèm với ý thức trách nhiệm, để thế hệ sau vẫn còn có cơ hội nhìn thấy loài đặc hữu quý hiếm trên vùng núi thiêng Bà Đen.
