1. Tổng quan về chùa Hàng (Hải Phòng)

1.1. Vì sao chùa Hàng (Hải Phòng) khiến du khách tò mò?

Nhắc tới chùa Hàng (Hải Phòng), tên gọi này thường dành cho chùa Dư Hàng hay còn gọi là Phúc Lâm Tự, một trong những ngôi chùa cổ kính lâu đời ở thành phố cảng. Song song với đó, cộng đồng địa phương còn gắn bó với chùa Hàng Đồ Sơn, góp thêm sự đa dạng cho đời sống tâm linh nơi đây. Ngôi chùa cổ không chỉ là điểm lễ bái mà còn là một điểm giao thoa văn hóa lưu giữ nhiều lớp trầm tích của lịch sử thành phố.

Điểm hấp dẫn riêng của chùa Hàng (Hải Phòng) xuất phát từ bề dày lịch sử lâu đời, phong cách kiến trúc Bắc Bộ truyền thống cùng với bầu không khí linh thiêng mỗi khi tới mùa lễ hội. Vào dịp đầu năm, hàng nghìn lượt du khách và người dân khắp nơi lại về đây để cầu nguyện cho một năm bình an, may mắn. Các hoạt động tưởng niệm thiền phái Trúc Lâm, các nghi lễ Phật giáo được tổ chức trang trọng góp phần tạo nên một không gian trầm lắng đầy ý nghĩa, để lại dấu ấn sâu đậm cho mỗi người từng ghé thăm.

Chùa Hàng Dư có bề dày lịch sử lâu dài. (Nguồn: Sưu tầm)

1.2. Vị trí địa lý

Chùa Dư Hàng nằm ngay trung tâm thành phố, cách ga Hải Phòng chỉ khoảng 3 km. Dù nằm trên con phố sầm uất, tấp nập người qua lại, nhưng chỉ cần bước chân qua cổng chùa, du khách như được tách mình khỏi nhịp sống ồn ào, đắm chìm trong không gian tĩnh lặng và an yên đầy đối lập với thế giới bên ngoài.

Đến năm 2025, khi tìm kiếm thông tin về chùa Hàng (Hải Phòng), du khách nên lưu ý phân biệt giữa hai địa chỉ nói trên. Chùa Hàng Lê Chân là trung tâm Phật giáo có chiều sâu lịch sử, còn chùa Hàng Đồ Sơn tạo dấu ấn qua hoạt động lễ bái ven biển, nhất là khi vào mùa hè. Hiện nay, các ứng dụng bản đồ đều cập nhật rõ chi tiết hai vị trí này, giúp du khách dễ dàng lựa chọn hành trình phù hợp với nhu cầu cá nhân.

2. Khám phá chùa Dư Hàng (Phúc Lâm Tự)

2.1. Lịch sử hình thành và phát triển

Trải qua hơn một thiên niên kỷ, chùa Hàng (Hải Phòng) được xây dựng từ thời Tiền Lê (980-1009), ghi dấu mốc khai phá Phật giáo trên đất cảng. Vào cuối thời Lê Đại Hành, những bậc sư tổ đầu tiên đã đặt nền móng truyền giảng giáo lý tại địa phương. Từng thế hệ sau đó, ngôi chùa được gìn giữ và trùng tu, trở thành nơi tu hành, sinh hoạt cộng đồng có tầm ảnh hưởng lớn.

Ngôi chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu để giữ vững vẻ đẹp của mình. Đặc biệt vào năm 1672 dưới thời Lê Gia Tông, chùa được tu sửa lớn, xây mới gác chuông, mở rộng khuôn viên và hoàn thiện các công trình phụ trợ. Chùa cũng từng bổ sung thêm thư viện, vườn tượng, vườn tháp qua các đợt tu bổ vào năm 1899 và 1917, đem đến một quần thể kiến trúc khá hoàn chỉnh như hiện nay.

Không chỉ có giá trị tôn giáo, chùa còn mang đậm dấu ấn lịch sử qua việc trở thành địa điểm sinh hoạt cách mạng trong thời tiền khởi nghĩa. Năm 1926, nơi đây tổ chức lễ truy điệu nhà yêu nước Phan Chu Trinh, thể hiện lòng tự hào dân tộc và đóng góp của Phật giáo vào phong trào quốc gia. Ngày nay, chùa Dư Hàng là chùa tổ của dòng thiền Lâm Tế tại Hải Phòng, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ thiền phái Trúc Lâm Yên Tử, mỗi năm đều có các hoạt động tưởng nhớ vua Trần Nhân Tông.

Chùa Hàng (Hải Phòng) qua nhiều lần trùng tu. (Nguồn: Sưu tầm)

2.2. Kiến trúc cổ kính và điểm đặc sắc

Đến với chùa Hàng (Hải Phòng), du khách dễ dàng bị cuốn hút bởi kiến trúc cổ truyền Bắc Bộ. Chùa được thiết kế theo kiểu chữ Đinh cổ, tòa Phật điện chính gồm 7 gian nằm ở vị trí trung tâm của quần thể. Gác chuông 3 tầng mái cong mềm mại, sân rộng cùng những hàng cây cổ thụ phủ bóng tạo nên vẻ trang nghiêm tĩnh lặng tách biệt với phố thị bên ngoài.

Đáng chú ý nhất là gác chuông lớn với chiếc đại hồng chung “Phúc Lâm Tự Chung”. Bên cạnh đó, các công trình như nhà tổ, nhà trai, nhà tăng, nhà hậu, thư viện và vườn tháp đều bố trí hài hòa, tôn nghiêm. Đặc điểm nổi bật là lối đi và nền móng của chùa đều được lát gạch Bát Tràng chất lượng cao, mang lại cảm nhận chắc chắn, chỉn chu tới từng chi tiết.

Chùa còn lưu giữ nhiều hiện vật có giá trị nghệ thuật và văn hóa sâu sắc như chuông đồng cổ, khánh đá, đỉnh đồng, bộ tượng Phật và tượng Bồ Tát Quán Thế Âm ngoài trời. Không thể không nhắc tới các bia đá cổ và bộ kinh Tràng A Hàm được gìn giữ cẩn trọng qua nhiều đời trụ trì, trở thành tư liệu quý về Phật giáo Việt Nam. Chính sự hòa quyện giữa không gian linh thiêng với vẻ đẹp của kiến trúc, nghệ thuật điêu khắc cổ đã để lại cảm xúc sâu đậm cho du khách mỗi lần ghé thăm.

Chiếc chuông cổ tại chùa Hàng (Hải Phòng). (Nguồn: VinWonders)

2.3. Giá trị tâm linh và nét văn hóa đặc biệt

Hàng năm, chùa Hàng (Hải Phòng) là trung tâm diễn ra nhiều lễ hội, hoạt động Phật sự lớn của thành phố. Đặc sắc nhất là các lễ tưởng niệm những vị sư Trúc Lâm như vua Trần Nhân Tông (ngày 2/11 âm lịch), Huyền Quang và Lý Đạo Tái (ngày 3/11 âm lịch), thu hút đông đảo tăng ni, Phật tử cùng du khách từ mọi miền về tham dự. Những ngày này, chùa được trang hoàng rực rỡ, tổ chức nghi lễ trang nghiêm, tràn ngập không khí linh thiêng.

Vào dịp Tết nguyên đán và các ngày đầu năm, không khí chùa thêm phần nhộn nhịp với nhiều người tới cầu an, cầu siêu mong cả năm mạnh khỏe, bình an. Các hoạt động như tụng kinh, nghe Pháp thoại, phóng sinh, phát lộc vừa có ý nghĩa tâm linh, vừa tạo không gian kết nối cộng đồng. Với nhiều gia đình quanh vùng, việc thành kính tới chùa đầu xuân đã trở thành truyền thống đẹp gắn bó từ lâu đời.

Ngoài ra, chùa còn duy trì nhiều hoạt động thường xuyên như lớp học giáo lý dành cho trẻ em, thanh niên, các khóa tu an cư kiết hạ, chương trình giao lưu đạo tràng và kết nối cộng đồng Phật tử. Đây là các hoạt động giúp gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời góp phần nuôi dưỡng tâm hồn, đạo đức và xây dựng đời sống tinh thần cho cộng đồng.

2.4. Hướng dẫn di chuyển đến chùa Dư Hàng

Di chuyển tới chùa Hàng (Hải Phòng) rất thuận lợi nhờ tuyến đường đều được quy hoạch bài bản và có biển chỉ dẫn rõ ràng giúp du khách dễ dàng tìm thấy chùa. Phương tiện di chuyển vô cùng linh hoạt. Du khách có thể lựa chọn taxi truyền thống hoặc xe công nghệ hoạt động cả ngày, giá cước hợp lý. Ngoài ra, các tuyến xe buýt số 2 và 3 cũng có điểm dừng gần chùa, thuận lợi nếu muốn tiết kiệm chi phí và trải nghiệm cuộc sống thường nhật tại thành phố.

Khuôn viên chùa có bãi đỗ xe máy, xe đạp miễn phí với sự giám sát của nhân viên tỉ mỉ, riêng với xe ô tô du khách nên gửi tại điểm giữ xe ven đường lân cận do chùa nằm trong phố nhỏ. Giờ mở cửa chùa từ 6h sáng đến 18h tối hàng ngày. Vào dịp lễ lớn, thời gian mở cửa sẽ kéo dài hơn để phục vụ khách và tăng ni đến chiêm bái.

3. Gợi ý lịch trình du lịch tâm linh 1 ngày Hải Phòng

Nhằm giúp chuyến hành hương trở nên trọn vẹn, du khách nên xây dựng lịch trình hợp lý giữa các điểm đến trong ngày. Buổi sáng, khởi đầu bằng việc viếng chùa Hàng (Hải Phòng) tại Lê Chân, tận hưởng không gian yên bình và không khí mát dịu. Sau khi thực hiện các nghi lễ và lưu lại những khoảnh khắc với kiến trúc cổ kính, bạn có thể ghé thăm các quán quanh khu vực để thưởng thức bánh đa cua, nem cua bể là những món đặc sản nổi tiếng của thành phố.

Buổi chiều tối, tiếp tục hành trình tới chùa Hàng Đồ Sơn để trải nghiệm bầu không khí thanh tĩnh bên bờ biển. Tại đây, bạn có thể tham gia các nghi lễ trà thiền, nghỉ ngơi thảnh thơi và ngắm hoàng hôn trên biển, tạo nên điểm cân đối hài hòa giữa tâm linh và thiên nhiên. Xung quanh khu vực Lê Chân hoặc Đồ Sơn có đa dạng các cửa hàng đặc sản, bánh kẹo truyền thống, rất thích hợp làm quà tặng sau chuyến đi.

Ngoài ra, du khách có thể ghé thăm các điểm du lịch nghỉ dưỡng khác bên cạnh du lịch tâm linh như tham quan đảo Cát Bà bằng Sun World Cat Ba với tuyến cáp treo vượt biển hoàn chỉnh ngắm nhìn toàn cảnh vịnh Lan Hạ. Nếu muốn trải nghiệm các nét văn hoá của Hải Phòng, bạn có thể ghé thêm các điểm như bảo tàng Hải Phòng, Nhà hát lớn hay đền Nghè để cảm nhận sâu sắc hơn về văn hóa đặc trưng của thành phố.

Vườn hoa vàng rực rỡ tại bến Cát Hải.

4. Kinh nghiệm và lưu ý khi đi lễ chùa Hàng (Hải Phòng)

4.1. Thời điểm tốt nhất khi đi chùa Hàng (Hải Phòng)

Để chuyến đi tới chùa Hàng (Hải Phòng) thêm phần trọn vẹn, lựa chọn thời điểm thích hợp là điều quan trọng. Mùa lễ hội diễn ra từ tháng Giêng tới tháng Hai âm lịch với nhiều hoạt động cầu an, tưởng niệm lớn là giai đoạn lý tưởng để hòa mình vào không khí linh thiêng, sôi động. Ngoài ra, vào ngày 2 và 3 tháng 11 âm lịch, chùa tổ chức lễ lớn tưởng nhớ các bậc sư Thiền phái Trúc Lâm, thu hút đông đảo du khách và Phật tử.

Những ai yêu thích không gian tĩnh lặng có thể tới chùa vào buổi sáng sớm, từ 6h đến 8h, hoặc đầu giờ chiều để tránh tâm điểm đông người. Thời điểm này, không gian thanh tịnh, thích hợp cho việc thực hành các nghi lễ Phật giáo. Khi vào chùa, nên lựa chọn trang phục kín đáo, lịch sự, tránh mặc quần ngắn, áo hai dây hay váy ngắn để thể hiện sự tôn kính với không gian tôn nghiêm.

Các lễ hội tại diễn ra hàng năm tại chùa Hàng (Hải Phòng). (Nguồn: Sưu tầm)

4.2. Mẹo check-in và giữ an toàn khi di chuyển

Tại chùa Hàng (Hải Phòng), một số vị trí lý tưởng để lưu lại kỷ niệm là cổng tam quan với kiến trúc cổ kính, gác chuông ba tầng mái cong, khu vườn với hệ thống tượng Phật đa dạng hay sân chùa với bóng mát của cây cổ thụ. Để có bức ảnh đẹp, hãy tận dụng ánh sáng tự nhiên vào buổi sáng hoặc cuối chiều.

Khi tham quan, du khách cần tuân thủ hướng dẫn bảo vệ di tích: không leo trèo, không chạm tay lên hiện vật, không xả rác và duy trì không gian yên tĩnh nơi điện thờ. Khi tham gia lễ Phật, nên giữ trật tự, không tụ tập đông người ở khu vực chính và chú ý tôn trọng không gian thiền tịnh của chùa.

Du khách có thể check in tại bức tượng Phật Tổ Như Lai. (Nguồn: Sưu tầm)

Chùa trang bị hệ thống camera an ninh cùng lực lượng bảo vệ luôn túc trực để hỗ trợ và nhắc nhở khách tham quan. Nhờ đó, du khách có thể yên tâm thực hiện các hoạt động tâm linh một cách trọn vẹn, tận hưởng không khí văn hóa bản địa đặc sắc và an toàn.

Chùa Hàng (Hải Phòng) với hai ngôi chùa tiêu biểu là Dư Hàng và Hàng Đồ Sơn đã trở thành biểu tượng lịch sử, văn hóa và tâm linh quan trọng đối với người dân thành phố cảng. Trải nghiệm sự yên bình nơi đây kết hợp cùng những địa danh giải trí và văn hóa đặc sắc sẽ mang đến cho du khách năm 2025 một chuyến đi nhiều ý nghĩa và đáng nhớ.