1. Tổng quan về căn cứ Trung ương Cục miền Nam

1.1. Vị trí địa lý và quy mô di tích

Căn cứ Trung ương Cục miền Nam tọa lạc tại rừng Chàng Riệc, Rùm Đuôn, xã Tân Lập, tỉnh Tây Ninh. Cách trung tâm thành phố Tây Ninh khoảng 60 km về phía Bắc và chỉ cách cửa khẩu Xa Mát 2 km, di tích này chiếm vị trí chiến lược quan trọng trên đường hành lang Bắc - Nam.

Với tổng diện tích hơn 70 ha, khu di tích được chia thành ba phân khu chức năng chính: khu di tích phục dựng, khu tưởng niệm và khu bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, du lịch. Địa hình bằng phẳng, được bao bọc bởi rừng nguyên sinh tạo điều kiện thuận lợi cho việc ẩn nấp và bảo vệ an toàn trong thời kỳ chiến tranh. Vị trí giáp biên giới Việt Nam và Campuchia giúp việc vận chuyển và hậu cần chiến lược trở nên dễ dàng hơn.

Không gian bên ngoài căn cứ. (Nguồn: Sưu tầm)

1.2. Lịch sử hình thành và phát triển

Hành trình lịch sử của căn cứ Trung ương Cục miền Nam bắt đầu khi Trung ương Cục miền Nam ra đời tháng 3/1951 tại U Minh Thượng. Sau Hiệp định Genève 1954, đơn vị tạm giải thể rồi tái lập vào tháng 11/1961 tại Chiến khu Đ, Đồng Nai. Đầu năm 1962, căn cứ chính thức chuyển về Bắc Tây Ninh để đảm bảo an toàn hoạt động và tăng cường khả năng chỉ đạo chiến lược.

Nhiều lãnh đạo cao cấp của Đảng đã trực tiếp công tác tại đây như đồng chí Lê Duẩn, Phạm Hùng, Nguyễn Văn Linh, Võ Văn Kiệt. Những con người tài ba này vừa chỉ đạo, vừa sống và làm việc trong điều kiện chiến khu khắc nghiệt. Những chiến dịch lớn như Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968, chiến dịch Hồ Chí Minh 1975 đều được chỉ đạo từ vị trí căn cứ này.

1.3. Giá trị lịch sử, chính trị và ý nghĩa quốc gia đặc biệt

Căn cứ Trung ương Cục miền Nam mang trong mình vai trò đầu não của cách mạng miền Nam, là cơ quan lãnh đạo trực tiếp các mặt trận chính trị, quân sự từ năm 1962 đến 1975. Đây chính là nơi chỉ đạo cuộc đấu tranh của nhân dân Nam Bộ suốt thời kỳ kháng chiến chống Mỹ.

Với ý nghĩa biểu tượng sâu sắc, căn cứ được mệnh danh là "Thủ đô của cách mạng miền Nam" và "trái tim" của cách mạng miền Nam. Tại không gian linh thiêng này, nhiều chủ trương, nghị quyết quan trọng mang tính chiến lược cho cách mạng miền Nam đã được hình thành và triển khai. Đây là nơi hội tụ trí tuệ và sức mạnh ý chí thống nhất toàn dân tộc trong cuộc đấu tranh giành độc lập.

2. Hướng dẫn di chuyển đến căn cứ Trung ương Cục miền Nam

2.1. Di chuyển từ TP.HCM đến căn cứ Trung ương Cục miền Nam

Hành trình khám phá căn cứ Trung ương Cục miền Nam từ TP.HCM khá thuận tiện với nhiều lựa chọn phương tiện. Du khách có thể di chuyển theo quốc lộ 22 đến thị xã Tây Ninh, sau đó tiếp tục theo tỉnh lộ 791 về Tân Biên rồi đến xã Tân Lập. Tổng quãng đường khoảng 140-160 km tùy theo điểm xuất phát cụ thể.

Phương tiện di chuyển đa dạng gồm ô tô riêng (mất khoảng 3-4 giờ), xe khách tuyến từ Bến xe Miền Tây đi Tây Ninh, hoặc thuê xe du lịch trọn gói để có trải nghiệm thoải mái nhất. Thời gian di chuyển dao động 3-4 giờ tùy vào loại phương tiện và tình hình giao thông trên đường.

Quãng đường di chuyển từ TP. Hồ Chí Minh đến khu di tích. (Nguồn: Sưu tầm)

2.2. Di chuyển từ Hà Nội và các tỉnh miền Bắc

Du khách đến từ Hà Nội và các tỉnh phía Bắc có thể chọn máy bay từ sân bay Nội Bài đến Tân Sơn Nhất (TP.HCM), sau đó kết nối xe khách hoặc ô tô thuê để tiếp tục hành trình đến Tây Ninh. Phương án này giúp tiết kiệm thời gian di chuyển đáng kể so với xe khách đường dài.

Một số tuyến xe khách đường dài Hà Nội đến Tây Ninh cũng có sẵn, tuy nhiên đa phần du khách thường chọn chuyển qua TP.HCM trước để có nhiều lựa chọn hơn. Từ trung tâm Tây Ninh, bạn có thể đi taxi hoặc xe thuê đến xã Tân Lập để tham quan di tích.

3. Trải nghiệm tham quan nổi bật tại căn cứ Trung ương Cục miền Nam

3.1. Khám phá các hạng mục lịch sử phục dựng

Bước chân vào khu vực di tích phục dựng, du khách sẽ được tận mắt chiêm ngưỡng hội trường lớn, nơi diễn ra những cuộc họp quan trọng quyết định vận mệnh đất nước. Các nhà làm việc của Trung ương Cục được tái hiện nguyên bản với nét đơn sơ, giản dị nhưng đầy ý nghĩa lịch sử.

Bếp Hoàng Cầm, các lán trại, hệ thống giao thông hào đều được phục dựng tỉ mỉ, cho phép khách tham quan hình dung rõ nét cuộc sống và công tác của các lãnh đạo cấp cao trong điều kiện chiến khu. Không gian sống và làm việc vẫn giữ nguyên nhiều hiện vật gốc, phục vụ tốt cho công tác nghiên cứu và giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.

Khám phá nhà phục dựng bên trong khu di tích. (Nguồn: Sưu tầm)

3.2. Khám phá các khu bảo tồn cảnh quan thiên nhiên và phát triển du lịch

Rừng Chàng Riệc, Rùm Đuôn bao quanh căn cứ Trung ương Cục miền Nam tạo nên một môi trường sinh thái đa dạng với khí hậu trong lành. Đây là điểm lý tưởng cho những người yêu thích hoạt động trekking nhẹ, khám phá thiên nhiên hoang dã giữa lòng rừng nguyên sinh.

Khu bảo tồn được thiết kế các lối mòn, đường đi bộ an toàn cùng nhiều điểm check-in với cảnh vật xanh mát. Du khách có thể kết hợp khám phá di tích lịch sử với du lịch sinh thái, tạo nên trải nghiệm đa chiều thú vị. Không khí trong lành và cảnh quan thiên nhiên nguyên sơ mang lại cảm giác thư giãn sau những giờ tìm hiểu lịch sử.

3.3. Khám phá khu tưởng niệm, trưng bày

Nhà tưởng niệm được xây dựng trang trọng để tỏ lòng thành kính, ghi nhớ công lao của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh tại chiến khu. Không gian linh thiêng này luôn khiến du khách cảm thấy xúc động trước sự hy sinh cao cả của các anh hùng liệt sĩ.

Khu trưng bày lưu giữ nhiều hiện vật chiến đấu, tư liệu gốc, bản đồ chiến lược và hình ảnh quý giá về thời kỳ kháng chiến. Những hiện vật này không chỉ phục vụ công tác nghiên cứu mà còn là nguồn tư liệu giáo dục truyền thống vô giá cho thế hệ trẻ và các đoàn về nguồn.

Khu tưởng niệm bên ngoài khu di tích. (Nguồn: Sưu tầm)

4. Kinh nghiệm và tips hữu ích khi thăm căn cứ Trung ương Cục miền Nam

Chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp chuyến tham quan căn cứ Trung ương Cục miền Nam trở nên trọn vẹn. Về trang phục, hãy chọn quần áo dài tay bằng chất liệu nhẹ, thoáng mát để tránh côn trùng rừng. Giày đi rừng hoặc giày thể thao chống trượt sẽ giúp bạn di chuyển an toàn trên các lối mòn.

Vật dụng thiết yếu cần mang theo gồm nước uống đủ dùng, thuốc chống côn trùng, mũ nón và kem chống nắng. Đừng quên chuẩn bị máy ảnh hoặc điện thoại với dung lượng lớn để lưu giữ những hình ảnh đẹp tại di tích. Về thời tiết, mùa khô (tháng 12-4) là thời điểm lý tưởng nhất để tham quan; mùa mưa cần mang áo mưa và chú ý đường có thể trơn trượt.

Khi tham quan, hãy tuyệt đối tôn trọng không gian lịch sử linh thiêng, không xả rác bừa bãi và không tự ý hái lá, cành cây. Với các gia đình có trẻ nhỏ hoặc đi theo đoàn đông người, cần giữ đoàn kết, theo sát người hướng dẫn và giải thích cho trẻ em về ý nghĩa của các di tích để tăng thêm giá trị giáo dục.

Nhà sinh hoạt của đồng chí Nguyễn Văn Linh. (Nguồn: Sưu tầm)

5. Một số địa điểm du lịch sinh thái gần căn cứ Trung ương cục miền Nam

5.1. Núi Bà Đen

Núi Bà Đen, cao 986 m, được mệnh danh là “nóc nhà Nam Bộ” và là điểm đến nổi tiếng nhất Tây Ninh. Không chỉ thu hút du khách bởi cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, núi còn gắn liền với nhiều câu chuyện tâm linh và huyền thoại dân gian. Ngày nay, hệ thống cáp treo hiện đại Sun World Ba Den Mountain giúp hành trình chinh phục đỉnh núi trở nên dễ dàng hơn, mang lại cơ hội ngắm nhìn toàn cảnh thành phố Tây Ninh, biển mây bồng bềnh và những khoảnh khắc bình minh tuyệt đẹp. Đây cũng là nơi lý tưởng để hành hương, leo núi, săn ảnh và trải nghiệm không khí trong lành.

Ngắm nhìn biển mây trên núi Bà Đen. (Nguồn: Sưu tầm)

5.2. Hồ Dầu Tiếng

Hồ Dầu Tiếng là một trong những hồ nước nhân tạo lớn ở Việt Nam. Khung cảnh nơi đây yên bình, mặt hồ mênh mông phẳng lặng, được bao quanh bởi núi rừng xanh mát, tạo nên bức tranh thiên nhiên hữu tình. Du khách có thể đến đây để cắm trại, câu cá, ngắm hoàng hôn hay đơn giản là tìm chút an yên sau những ngày bận rộn. Với không gian rộng lớn và khí hậu dễ chịu, Hồ Dầu Tiếng ngày càng trở thành điểm picnic và dã ngoại lý tưởng của nhiều gia đình và nhóm bạn trẻ.

Hồ Dầu Tiếng là một trong những khu du lịch sinh thái đáng để trải nghiệm. (Nguồn: Sưu tầm)

5.3. Chùa Thiền Lâm Gò Kén

Chùa Thiền Lâm, thường gọi là chùa Gò Kén, là một trong những ngôi chùa lâu đời và độc đáo của Tây Ninh. Nổi bật với bức tượng Phật Thích Ca cao lớn giữa không gian thanh tịnh, chùa kết hợp hài hòa giữa kiến trúc Phật giáo Nam tông và Bắc tông. Bao quanh chùa là rừng cao su xanh mát, tạo cảm giác yên bình, tách biệt khỏi sự ồn ào của thành phố. Đây không chỉ là nơi để chiêm bái, tìm sự tĩnh lặng trong tâm hồn mà còn là điểm dừng chân hấp dẫn trong hành trình khám phá văn hóa, tâm linh tại Tây Ninh.

Chùa Thiền Lâm Gò Kén nhìn từ trên cao. (Nguồn: Sưu tầm)

Căn cứ Trung ương Cục miền Nam là điểm dừng chân ý nghĩa trong hành trình về nguồn, nơi gắn kết giữa giá trị lịch sử, giáo dục và trải nghiệm sinh thái. Một lần ghé thăm, bạn sẽ có cơ hội lắng đọng cùng không gian thiêng liêng, cảm nhận sâu sắc tinh thần đấu tranh bất khuất của dân tộc.